Lexicon bij Hoofdstuk 8 over Reïncarnatie en Bezetenheid

Geplaatst door

Parapsychologische Encyclopedie (publicatiedatum: 4 October, 2006)

Samenvatting

Lexicon bij Hoofdstuk 8 van de Encyclopedie van de Parapsychologie over Reïncarnatie en Bezetenheid.

Tekst

Lexicon bij reïncarnatie en bezetenheid

Aankondigingsdromen: dromen waarin een aanstaande moeder of andere betrokkene tijdens de zwangerschap (of zelfs daaraan voorafgaand) een boodschap doorkrijgt over de ziel van haar ongeboren kind.

Aankondigingservaringen: dromen of andere ervaringen waarin een aanstaande moeder of andere betrokkene tijdens de zwangerschap (of zelfs daaraan voorafgaand) een boodschap doorkrijgt over de ziel van haar ongeboren kind.

Aggie-geval: geval van Arnall Bloxham waarin proefpersoon Graham Huxtable een leven als matroos op het schip de Aggie beschreef waarin hij zijn benen verloor tijdens een zeeslag met de Fransen voor Calais. Als men aanneemt dat het geval authentiek is, kan het duiden op een leven tijdens de Napoleontische oorlogen.

Alexandrina Samona, geval: bekend Italiaans geval van mogelijke reïncarnatie waarin meisje zich het leven van haar jong overleden zusje herinnerde. Ging gepaard met aankondigingsdroom en zelfs poltergeistverschijnselen.

Alfred Peacock, geval: Nederlands geval bestudeerd door Titus Rivas van ingenieur F.H. die beweerde herinneringen aan een leven als baby, genaamd Alfred Peacock (1911-1912), die omkwam tijdens de ramp met de Titanic, zelf te hebben geverifieerd in een archief. Rivas wist aan te tonen dat zijn verificatieverhaal niet kon kloppen, zodat er zelfbedrog in het spel moest zijn.

Alice Robertson, geval: pseudoniem horend bij een klassiek Amerikaans geval van Ian Stevenson, van onverifieerbare negatieve repeteerdromen van een jong meisje. Alice kreeg later een déjà-vu waardoor de dromen in verband gebracht leken te kunnen worden met een aardbeving in Darjeeling tussen 1890 en 1920.

Amnesie: medische term voor geheugenverlies. Zou een rol kunnen spelen bij mensen die zich geen vorig leven kunnen herinneren. Eind jaren ’90 publiceerde Titus Rivas een model van mogelijke amnesie. Volgens dit model is de vergetelheid aan het begin van een nieuw fysiek leven een algemeen menselijk neuropsychologisch verschijnsel dat voortkomt uit het feit dat de hersenen van baby’s onaf zijn, zodat herinneringen tijdelijk geblokkeerd worden. Coherente herinneringen aan vorige levens zouden door psychogene factoren later weer terug kunnen komen, wanneer het kind kan praten. Titus Rivas en Jamuna Prasad zijn een voorstander van de ontwikkeling van technieken ten behoeve van de opheffing van amnesie ten aanzien van vorige levens.

Anabiose: Grieks synoniem voor reïncarnatie.

Anâtman: Sanskriet term voor Boeddhistische impersonalistische theorie dat er in de conventionele zin geen zelf (atman) bestaat. Beter bekend onder de pali-term anatta.

Anatta: zie anâtman.

Andrade, Hernani Guimarães: Braziliaanse parapsychologische onderzoeker naar leven na de dood, reïncarnatie, communicatie met overledenen, poltergeist en fijnstoffelijkheid. Oprichter van het IBPP.

Angel, Leonard: scepticus van CSICOP die naar eigen zeggen de waarde van reïncarnatiegevallen zoals dat van Imad Elawar zou hebben ontkracht. Zelfs collega-skeptici erkennen dat Angel grove fouten heeft gemaakt in zijn analyse van het onderzoek naar CORTs.

Annet v.d. K, geval: Nederlands geval van mogelijke herinneringen aan een vorig leven bestudeerd door Stichting Wetenschappelijk Reïncarnatieonderzoek. Annet herinnerde zich hoe ze zelf ook een keer dood was gegaan toen haar opa overleed. Ze stond daarbij in een erker en werd door een man met een platte pet in haar buik geschoten. Daarna zou ze in de buik van haar moeder wakker zijn geworden. De onderzoekers van dit geval, Esteban en Titus Rivas concludeerden (in 1987) eerst dat het het best verklaard kon worden door een vorm van fantasie. Titus Rivas kwam hier later (in 2000) op terug en bracht het toen in verband met het algemene klassieke patroon van gevallen op dit gebied.

Antarabhâva: Sanskriet voor tussenperiode tussen twee levens.

Aurangzeb: Indiase vorst tijdens wiens regeringsperiode een geval gemeld werd van mogelijke herinneringen aan vorige levens met klassieke kenmerken die ook nu nog voorkomen zoals moedervlekken.

Avatar(a): incarnatie van een hindoe-godheid.

Bahadur, Rao: vroeg 20^e eeuwse onderzoeker van reïncarnatiegevallen.

Banerjee, H.N.: Indiase reïncarnatieonderzoeker die in de jaren ’50 en ’60 furore maakte met zijn onderzoek. Werkte korte tijd samen met Ian Stevenson, totdat bleek dat hij onnauwkeurig was in zijn verslagen.

Bánhegyi, Zsolt: Hongaarse fysicus, parafysicus en auteur. Herontdekte in de jaren ’80 het oude geval van Lucía Altares.

Barbro Karlén, geval: Zweedse schrijfster die in 1973 meldt herinneringen te hebben aan een leven als Anne Frank. Haar herinneringen blijken niet paranormaal en zijn zelfs waarschijnlijk gedeeltelijk onjuist.

Barnett Seay, geval: geval van Edgar Cayce die tijdens een reading beweerde dat een cliënt onder deze naam een soldaat uit Henrico City was geweest tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog. De cliënt zou erin geslaagd zijn gegevens over ene Barnett A. Seay op te sporen.

Barten, Pieter: bekende Nederlandse reïncarnatietherapeut.

Bayer, Reşat: bekende Turkse reïncarnatieonderzoeker die samenwerkte met Ian Stevenson.

Bernstein, Morey: Amerikaanse hypnotherapeut van het bekende en controversiële geval Bridey Murphy.

Bishen Chand Kapoor, geval: Indiaas klassiek en paranormaal geval van een kindgeval van mogelijke reïncarnatieherinneringen. Aanvankelijk bestudeerd door K.K.N. Sahay en S. Chandra Bose en later ook door Ian Stevenson.

Björkhem, John: Zweedse arts, psycholoog en theoloog (1910-1963) die hypnotische regressies hield.

Blanche Poyning, geval: bekend hypnosegeval dat op cryptomnesie bleek te berusten. De proefpersoon herinnerde zich uiteindelijk de normale bron (een roman) waar zij haar informatie uit bleek te hebben geput.

Bloxham, Arnall: Britse regressiehypnotiseur die talloze regressies hield en op de band vastlegde.

Bowman, Carol: Amerikaanse schrijfster en moeder van kinderen met mogelijke herinneringen aan vorige levens. Runt samen met haar man Steve Bowman een interessante site met veel informatie over westerse kinderen die zich mogelijke vorige levens herinneren.

Bridey Murphy, geval: geval van Morey Bernstein betreffende de herinneringen van Virginia Tighe aan een leven als de Ierse Bridey Murphy. Skeptici waren er als de kippen bij om het geval aan cryptomnesie toe te schrijven, maar het blijft nog steeds de vraag of dit wel de juiste verklaring is.

Carl Edon, geval: Brits geval van Peter en Mary Harrison van jongen die zich een leven als Duitse luchtmachtofficier herinnerde. Vertoont diverse algemene kenmerken van gevallen.

Case of the Reincarnation Type: gevallen van mogelijke herinneringen aan vorige levens, doorgaans bij jonge kinderen, met bepaalde algemene kenmerken. Afgekort als CORT.

C. uit M., geval: geval van Stichting Athanasia van jong meisje dat zich leven als zeeman herinnerde die arme mensen naar een eiland met palmbomen vervoerde. Lijkt paranormale elementen te bevatten en komt qua structuur overeen met klassieke CORTs.

Christina uit Malden, geval: geval van Stichting Athanasia van jong meisje dat zich in een nachtmerrie herinnerde hoe ze omkwam tijdens een brand en vervolgens opgewacht werd door een vrouw in het wit die haar liet kiezen uit mogelijke nieuwe moeders. Komt qua structuur overeen met andere dromen in de reïncarnatieliteratuur.

Christy Murray, David: Britse dominee die zich verdiepte in de reïncarnatieliteratuur en daar belangrijke artikelen en een boek over schreef.

Cladder, Hans: onderzoeker die vaststelde dat reïncarnatie-regressietherapie tenminste in een bepaalde mate effectief was, ongeacht of er werkelijk herinneringen aan vorige levens bij worden opgediept of niet.

Cook, Emily Williams: medewerkster van Ian Stevenson, die zich toelegt op diverse vormen van parapsychologische onderzoek naar leven na de dood. Sinds kort bekend als Emily Williams Kelly.

CORT: afkorting van Case of the Reincarnation Type.

CORTs-patronen: kenmerken die gedeeld worden door veel CORTs, zoals bijvoorbeeld de leeftijd waarop een jong kind over een vorig leven begint, de emotionele en langdurig aanhoudende identificatie met het verhalen en het voorkomen van ongeleerde vaardigheden.

Cryptomnesie: letterlijk verborgen herinnering, een term van Théodore Flournoy. een onbewust psychologisch proces waarbij informatie die men uit normale bronnen zoals boeken of films in zijn geheugen heeft opgeslagen maar op bewust niveau heeft vergeten, zich voor de persoon zelf aandient als paranormale informatie. Wordt uitgebreid behandeld door Ian Stevenson, iets wat schromelijk miskend is door skepticus Jan Willem Nienhuys in Skepter.

Dam, Hans ten: bekende Nederlandse auteur en regressietherapeut. Schreef standaardwerk over reïncarnatie, Een ring van licht.

Déjà-vu(-ervaring): gevoel of sterke indruk dat men iets al eens eerder heeft gezien of beleefd. Kan samenhangen met illusies, precognitie maar ook met reële herkenningen van plaatsen of mensen uit vorige levens.

Delanne, Gabriel: Franse spiritist (1857-1926) die lezingen hield over reïncarnatiegevallen en hier in 1924 een boek over schreef, Documents pour Servir à l'Etude de la Réincarnation.

Demonische bezetenheid: al dan niet vermeende bezetenheid van iemands lichaam door een demon of duivel. Meestal verklaarbaar door een vorm van dissociatie.

Dethlefsen, Thorwald: Duitse auteur en reïncarnatietherapeut, geboren in 1946. Richtte in 1977 de Gesellschaft für Reinkarnationstherapie und esoterische Psychologie op.

Ducasse, Curt John: Amerikaanse filosoof (1881-1969). Ging van reïncarnatie uit.

Ebon, Martin: Amerikaans auteur over paranormale ervaringen, in 1917 geboren in Hamburg.

ECM: afkorting van Extra Cerebral Memory.

Edward Ryall, geval: Engelsman die zich vorig leven zou herinneren als de 17^e eeuwse John Fletcher met allerlei verifieerbare verwijzingen naar de periode in kwestie. Zou volgens Ian Wilson verklaard kunnen worden door cryptomnesie.

Empedokles: Griekse filosoof die zich naar eigen zeggen verschillende vorige levens kon herinneren.

Europese reïncarnatiegevallen: Europese CORTs onder jonge kinderen, bestudeerd door onder meer Ian Stevenson, Stichting Wetenschappelijk Reïncarnatieonderzoek, Joanne Klink, Stichting Athanasia en Dieter Hassler.

Extra Cerebral Memory: herinneringen die niet opgeslagen kunnen zijn in het huidige brein.

Exorcisme: uitdrijving van een duivel of demon of reïntegratie van secundaire persoonlijkheid, beide met als doel het opheffen van de (subjectieve) bezetenheid waar de patiënt onder lijdt.

Fiore, Edith: bekende Amerikaanse regressietherapeute en auteur.

Flammarion, Camille: Franse astronoom, parapsychologisch onderzoeker, spiritist en auteur (1842-1925). Ging uit van reïncarnatie en geloofde van zichzelf dat hij in een vorig leven de Spaanse dichter Alonso de Ercilla y Zuñiga (1533-1594) was.

Flournoy, Théodore: Zwitserse psycholoog (1854-1920) die zich bezighield met filosofie, godsdienstpsychologie en parapsychologie. Onderzocht de vermeende vorige levens van Hélène Smith en publiceerde daar een boek over.

Geheugenverlies: Nederlandse term voor amnesie.

Genetisch geheugen: tekortschietende hypothese voorgesteld om CORTs te verklaren. De meeste herinneringen aan vorige levens hebben namelijk geen betrekking op voorouders.

Georg Neidhart, geval: Duitser (1898-1966) die zich als volwassene spontaan een vorig leven herinnerde als roofridder in Weissenstein. Wordt serieus genomen door Stevenson.

Gershom, Rabbi Yonassan: Amerikaanse rabbijn die boeken publiceerde over mogelijke herinneringen aan een leven tijdens de Shoah (holocaust) die talloze mensen aan hem meldden.

Gil de la Tourette: ziekte die door middel van regressiehypnose gedeeltelijk genezen kan worden.

Glossofobie: afkeer van het leren van een moedertaal bij kinderen die zich een vorig leven herinneren waarin ze een andere taal spraken. Term van Ian Stevenson.

Glossolalie: het spontaan spreken in onbekende talen binnen een religieuze context, bijvoorbeeld engelentalen.

Gnanatilleka, geval: Meisje uit Sri Lanka, bestudeerd door Ian Stevenson. Herinnerde zich een vorig leven als een overleden jongen Tillekeratne genaamd. Geval van geslachtswisseling.

Grant, Joan: Engelse schrijfster, geboren in 1907. Herinnerde zich naar eigen zeggen aan meer dan 30 vorige levens en schreef hier over in veel historische romans.

Gray, Lawrence: boeddhist die meende dat een geliefd overleden aapje van hem gereïncarneerd was in een jongen.

Groenendijk, Anita: Nederlandse therapeute die onder andere werkt met herinneringen aan vorige levens bij jonge kinderen.

Groepsincarnatie: collectieve reïncarnatie van een groep zielen.

Guirdham, Arthur: Britse psychiater die bij patiënten herinneringen aan levens als Katharen zou hebben aangetroffen. Zou zelf ook zulke herinneringen hebben, zodat er sprake zou zijn van een groepsreïncarnatie. Schreef hierover The Cathars and Reincarnation. Bekritiseerd door Ian Wilson die het geval echter zeer oppervlakkig bestudeerde.

Hallett, Elisabeth: Amerikaanse auteur over geestelijke communicatie met kinderen voordat ze geboren worden.

Harrison, Peter en Mary: Engels echtpaar dat een belangrijk boek schreef over Britse CORTs met een klassieke structuur, Children that time forgot.

Heald, Martin: recent geverifieerd Brits geval van spontane CORT met herinneringen aan het leven van een Engelse bommenwerper die in 1942 boven Nederland werd neergehaald, en uitgebreide tussenperiodeherinneringen. Heald schreef een boek over zijn herinneringen dat in het Nederlands Levensbestemming heet.

Helen Pickering, geval: Australische vrouw die in 1983 werd door Peter Ramster teruggevoerd naar een leven als de Schotse medicijnenstudent James Burns uit Dunbar die later een praktijk in Blairgowrie had. Maakte een tekening van de toenmalige toestand van het Marshall College of Medicine.

Hélène Smith: pseudoniem voor het Zwitserse medium Catherine Elise Müller (1861-1929). Bestudeerd door Théodore Flournoy. Beschreef in trance fantastische levens in India, als Marie Antoinette en zelfs op Mars. Haar bizarre verhalen berustten ongetwijfeld op fantasie en cryptomnesie.

Hermann Grundei, geval: Duitse zakenman die deja-vu ervaringen in Italie en Constantinopel had. Zou later spontaan herinneringen hebben gekregen aan een zelfmoord in 1887 die hij zou hebben kunnen verifiëren. Werd onder meer bestudeerd door Ian Stevenson.

Hinze, Sarah: Amerikaanse auteur over Prebirth Experiences.

Hoogbegaafdheid: verschijnsel dat van oudsher (waarschijnlijk terecht) in verband wordt gebracht met vorige levens.

Hypnotische regressie: terugvoering naar iemands verleden tijdens een hypnotische trance.

Imad Elawar, geval: Drusen jongen die zich een vorig leven als Ibrahim Bouhamzy kon herinneren. Had onder meer levendige paranormale herinneringen aan een relatie met zijn maîtresse Jamileh. Ian Stevenson was bij de verificatie van het geval betrokken, zodat het extra sterk staat. Een skepticus, Leonard Angel, heeft zonder succes getracht het geval weg te verklaren als niet meer dan knoeiwerk van Stevenson. Zelfs collega-skeptici vallen hem daar niet zo maar in bij.

Incarnatie: a) moment van (re)ïncarnatie, b) leven in een fysiek lichaam.

Indika Guneratne, geval: paranormale CORT van een jongen uit Sri Lanka waarin men voorafgaand aan de verificatie alle uitspraken opschreef. Bestudeerd door Ian Stevenson en Francis Story.

Jagdish Chandra, geval: klassieke paranormale Indiase CORT. Bestudeerd door een vooraanstaand advocaat, K.K.N. Sahay, de vader van Jagdish. Later ook bestudeerd door Ian Stevenson. Behoort tot de harde kern van bewijsmateriaal voor reïncarnatie.

Jane Evans, geval: uitgebreid geval van regressiehypnose van Jeffrey Iverson. Herinnerde zich talloze vorige levens. Sommige herinneringen bleken historisch correct en tegelijk niet-triviaal.

Jasbir, geval: Indiaas paranormaal geval van postnatale reïncarnatie rond een jongen die schijnbaar stierf aan de pokken. Nadat ‘hij’ weer bij was gekomen beweerde hij de ziel van een jongeman, Sobha Ram, te zijn die tijdens de schijndood van Jasbir was overleden. Had paranormale herinneringen aan diens leven. De oorspronkelijke persoonlijkheid van Jasbir was voorgoed verdwenen. Onderzocht door Ian Stevenson.

Jenny Cockell, geval: Engelse vrouw die zich als jong meisje herinnerde gestorven te zijn als jonge moeder en daarbij jonge kinderen achter te hebben gelaten. Slaagde er op basis van haar herinneringen op latere leeftijd in om de nog levende kinderen in Ierland te traceren. Werd grondig onderzocht door Mary Rose Barrington, die het als een paranormaal geval beschouwt

Jensen Jacobi-geval: bekend geval van xenoglossie uit de jaren ’50 rond een vrouw uit Philadelphia aangeduid als T.E.. Ze herinnerde zich onder hypnose een leven als Zweed en sprak daarbij vloeiend in een verouderde vorm van Zweeds. Ian Stevenson bestudeerde het geval vanaf 1958.

Jones, Ernest: psychoanalyticus die herinneringen aan vorige levens bij jonge kinderen toeschreef aan een primitief doodsconcept bij jonge kinderen, dat hij omschreef als

reversal of generations.

Kairos: Nederlandse stichting van Hugo Verbrugh die zich onder meer bezighoudt met reïncarnatie.

Kardec, Allan: pseudoniem voor Hippolyte Léon Denizard Rivail (1803/04-1869). Grondlegger voor het Franse spiritisme dat het bestaan van reïncarnatie accepteerde. Schreef onder meer Le Livre des Esprits (1857) dat als de bijbel van het Franse spiritisme geldt. Zijn leer wordt tegenwoordig voornamelijk in Brazilië aangehangen als het zogeheten

Kardecisme: spiritistische leer van Allen Kardec.

Karma(n): woord afgeleid uit het Sanskriet dat eigenlijk daad of handeling betekent, maar waar men doorgaans de gevolgen van daden of handelingen mee bedoelt voor de eigen toekomst. Zeer moeilijk empirisch te bestuderen. Jamuna Prasad stelt dat karma een zeer subtiel werkend proces is.

Karmatisch: zie karmisch.

Karmisch: gebaseerd op karma. Minder gebruikelijk woord is karmatisch.

Kastesysteem: hindoeïstisch hiërarchisch sociaal systeem gelegitimeerd door een combinatie van een reïncarnatietheorie met een theorie over karma. Mensen zouden geboren worden in een kaste waar ze karmisch gezien bij zouden horen. Er bestaat echter geen enkele logische relatie tussen een reïncarnatietheorie en een karma-theorie en evenmin tussen een karma-theorie en het kastesysteem.

Katharen: vervolgde religieuze minderheid uit Frankrijk die in reïncarnatie geloofde. Zie Guirdham.

Katsugoro: Japanse jongen geboren in 1815 die zich leven als het jongetje Tozo herinnerde. Zijn geval werd bestudeerd door een speciale commissie en gedocumenteerd in een Japans staatsarchief.

Kees, geval: Nederlands geval bestudeerd door Joanne Klink en Stichting Athanasia. Jongen toonde zijn blijdschap over het feit dat zijn hartje ‘het weer deed’. Herinnerde zich leven als de soldaat Armand die eerst aangeschoten werd en vervolgens gedood. Had tevens uitgebreide tussenperiodeherinneringen.

Keeton, Joe: Amerikaanse regressietherapeut en schrijver.

Keil, Jürgen: Duitse parapsycholoog verbonden aan Australische universiteit die gezien wordt als onafhankelijke onderzoeker die het optreden van de CORTs van Ian Stevenson bevestigde. Hangt impersonalistische reïncarnatietheorie aan.

Kenedi-geval: Turks geval van zelfbedrog waarin de vader van een jongen meende dat deze de reïncarnatie van John F. Kennedy was en hem daarom Kenedi noemde. De jongen nam deze identificatie over.

Khatha-ritueel: hindoeïstisch exorcistisch ritueel.

Klassieke kenmerken van CORTs: er zijn een aantal kenmerken van CORTs bij kinderen die bij veel gevallen terugkomen, zoals leeftijd, emotionaliteit, identificatie en vaardigheden. Ze komen zowel bij paranormale als onverifieerbare gevallen terug. Dit alles wijst er sterk op dat het gaat om een natuurverschijnsel in plaats van om een cultureel artefact. Werd nog eens bevestigd door studie van Ian Stevenson met Sybo Schouten.

Klink, Joanne: christelijk theologe met een sterke interesse voor parapsychologie en alternatieve spiritualiteit. Schreef belangrijke boeken over onder andere reïncarnatie, en alternatieve levensverhalen van Jezus van Nazareth.

Koning David, geval: Israëlisch geval van (zelf)bedrog volgens welke David Morris, de zoon van een tandarts in Jerusalem de reïncarnatie van de bijbelse koning David zou zijn. Hij zou onder meer een oud-Hebreeuws dialect hebben gesproken en een geheime gang naar de tempel hebben herontdekt. Heinz Behrendt stelde op verzoek van Stevenson vast dat al deze informatie onjuist was.

Kumkum Verma, geval: paranormale CORT die hoort bij de harde kern van het bewijsmateriaal voor reïncarnatie. Herinnerde zich het leven van een vrouw genaamd Sundari die in de wijk Urdu Bazar van de stad Darbhanga had gewoond. Herinnerde zich onder meer de namen van een zoon en kleinzoon. Een belangrijk deel van haar uitspraken werd genoteerd voorafgaand aan verificatie.Het geval werd o.a. onderzocht door Ian Stevenson en Jamuna Prasad.

Kwaadsteniet, Ruud de: Nederlandse schrijver over zeer onaannemelijke eigen reïncarnatieherinneringen aan levens als beroemde persoonlijkheden waaronder Johannes de Doper, Paracelsus en Frederik van Eeden.

LD: gangbare aanduiding voor Lauren Dilmen.

Langedijk, Pieter: bekende Nederlandse regressietherapeut en auteur.

Laurel Dilmen, geval: geval van mogelijk authentieke herinneringen aan een vorig leven tijdens regressiehypnose, bestudeerd door Linda Tarazi. Doorgaans afgekort als LD. De Bridey Murphy van de jaren ’90. Herinnerde zich details van een op zichzelf ontraceerbaar leven tijdens de periode van de Spaanse Inquisitie. Deze details bleken volgens Tarazi alleen traceerbaar in een oud boek dat Dilmen niet ter beschikking kon hebben gestaan.

Liekens, Paul: bekende Nederlandse auteur over esoterische onderwerpen, waaronder reïncarnatie.

Lönnerstrand, Sture: Zweedse zetetische skepticus die voornamelijk bekend is geworden door zijn studie van het geval Shanti Devi.

Lucía Altares, geval: Hongaars geval uit de jaren ’30 van tienermeisje, Iris Farczady, dat permanent werd overgenomen door een persoonlijkheid uit Madrid die zich Lucía Altares noemde. Werd herontdekt door de Hongaarse parapsycholoog Zsolt Banhegyi. Een team van de Britse SPR, bestaande uit Mary Rose Barrington, Peter Mulacz en Titus Rivas, bestudeerde haar geval van 1998 tot 2003.

Lurancy Vennum, geval: geval van bezetenheid waarin Lurancy Vennum tijdelijk werd overgenomen door de geest van de overledene Mary Roff die zijzelf nooit had gekend. Ze vertoonde herinneringen aan het leven van deze geest.

McTaggart, Ellis: Britse filosoof en aanhanger van de reïncarnatieleer (1866-1925).

Maya P., geval: geval van Hindoestaans tienermeisje in Utrecht bestudeerd door Stichting Wetenschappelijk Reïncarnatieonderzoek. Zag geest van Temmigje Rijkse van het bolwerk Manenburg die haar lastig viel en overheerste. Blijkt naar alle waarschijnlijkheid te berusten op dissociatie in combinatie met déjà-vu ervaring rond de Manenburg.

Metempsychose: Grieks synoniem voor reïncarnatie, vaak gereserveerd voor reïncarnatie van een mens in een dier of vice versa.

Metensomatose: Grieks synoniem voor reïncarnatie.

Mevrouw Wang, het geval van: vroeg Chinees geval van mogelijke postnatale reïncarnatie vergelijkbaar met dat van Jasbir.

Mills, Antonia: Amerikaanse medewerkster van Ian Stevenson. Doet onderzoek naar CORTs, onder meer onder Indianenstammen.

Mislocatie: term van de psycholoog Bowlby voor een defensiemechanisme tijdens een rouwproces waarbij men de aanwezigheid iemand die men mist onbewust projecteert op iemand anders. Zou in sommige gevallen verklaring kunnen bieden voor schijnbare reïncarnatie binnen dezelfde familie- of vriendenkring. Minder aannemelijk naarmate de CORT overeenkomt met klassieke CORTs rond onbekenden.

Moedervlekken: posttraumatische vormen van intrasomatische parergie waarbij een ziel een meestal dodelijke verwonding aan het einde van het vorige leven nabootst in het nieuwe lichaam.

Myriam: Nederlandse CORT bestudeerd door Athanasia waarin een jong meisje spontaan begon over een vorig leven in een woestijn. De ouders van dit meisje zijn rooms-katholiek en geloofden niet in reïncarnatie.

Netherton, Morris: regressietherapeut en auteur die een merkwaardige variatie op regressiehypnose voorstaat.

Noordegraaf, Tineke: bekende Nederlandse reïncarnatietherapeute die onder andere werkt met kinderen.

NVRT: Nederlandse Vereniging van Reïncarnatietherapeuten.

PP: afkorting van previous personality, de persoon die een kind beweert te zijn geweest in een vorig leven bij CORTs.

Pal, P.: Indiase geleerde die meermalen betrokken was bij onderzoekingen van Ian Stevenson, onder andere in het geval van Swarnlata Mishra.

Palingenese: Grieks synoniem voor reïncarnatie.

Parallelle incarnaties: theorie dat een en dezelfde ziel op hetzelfde moment meerdere fysieke incarnaties kan ondergaan. Wordt vaak gekoppeld aan concepten uit de hedendaagse fysica. Belangrijke argumenten tegen de mogelijkheid van parallelle incarnaties zijn onder andere dat er geen deugdelijk bewijsmateriaal voor bestaat en dat het idee van een subject met meerdere bewustzijnsstromen logische problemen oplevert, met name dat iemand een bepaalde subjectieve ervaring tegelijkertijd wel en niet ondergaat. Het is niet duidelijk hoe dit logische bezwaar omzeild kan worden. De gedachte van parallelle incarnaties lijkt mede ingegeven te worden door een afkeer van . conventionelere opvattingen van reïncarnatie.

Paramnesie: vertekende herinneringen, waardoor ouders in CORTs bijvoorbeeld kunnen denken dat hun kinderen iets gezegd hebben wat in werkelijkheid berust op informatie die onderzoekers zelf verzameld hebben over degene die het kind geweest zou zijn.

Pasricha, Satwant: hedendaagse Indiase onderzoekster naar CORTs. Werkt nauw samen met dr. Ian Stevenson en publiceerde artikelen en boeken over haar werk.

Penkala, Maria: schrijfster over reïncarnatie en reïncarnatieonderzoek.

Peppel: het aapje van Lawrence Gray.

Personalisme bij reïncarnatieonderzoek: positie, onder meer voorgestaan door Titus Rivas, Stichting Wetenschappelijk Reïncarnatieonderzoek en Stichting Athanasia. Reïncarnatie wordt daarbij opgevat als terugkeer van een persoonlijke ziel in een nieuw lichaam. Zou volgens tegenstanders onmogelijk zijn, omdat ze ofwel niet geloven in een persoonlijke ziel of menen dat een persoon een onscheidbare eenheid van lichaam en geest zou vormen. Weer anderen vinden het een uiterst onwenselijke mogelijkheid aangezien het huidige lichaam onvervreemdbaar bij de persoonlijke ziel zou horen, ook al erkennen ze dat het wel een logische mogelijkheid is. Wordt door aanhangers in verband gebracht met personalistische filosofische argumenten voor onsterfelijkheid en meestal ook als positief concept gezien dat verband houdt met persoonlijke evolutie.

Persoonlijke evolutie: evolutie van een persoonlijke ziel in de loop van diverse incarnaties.Gebruikt hiertoe de biologische evolutie. Term van Ian Stevenson.

Pinkstergemeente: protestants-christelijke beweging die zich met name concentreert op de werking van de Heilige Geest. Kent bijeenkomsten waarbij leden in positieve zin ‘bezeten’ zouden worden door de Heilige Geest en daarbij in staat zouden zijn tot glossolalie, gebedsgenezing en andere wonderen.

Pollock Twins, geval van de: geval van Britse vrouwelijke tweeling die zich het leven van hun overleden zussen zou hebben herinnerd. Bestudeerd door Ian Stevenson. Afgekraakt door Ian Wilson.

Positieve bezetenheid: een vorm van bezetenheid die verwelkomd wordt door de degene die bezeten zou worden, bijvoorbeeld bij een religieuze cultus.

Postnatale reïncarnatie: term van Titus Rivas voor de reïncarnatie van een persoonlijke ziel na de geboorte van een lichaam, waarbij de oorspronkelijke ziel ‘vertrokken’ is, bijvoorbeeld in het geval van een schijndood. Een voorbeeld is het geval van Jasbir. Kan opgevat worden als een permanente bezetenheid van een lichaam dat oorspronkelijk iemand anders toebehoorde.

Prasad, Jamuna: Indiase nestor van het reïncarnatieonderzoek. Onderzocht diverse klassieke CORTs. Werkte samen met Ian Stevenson. Schreef artikelen en boeken over

Reïncarnatieonderzoek.

Preëxistentie: letterlijk voorbestaan. Duidt op het geestelijk bestaan van een ziel of geest voor de verwekking van diens huidige lichaam.

Prenataal bewustzijn: bewustzijn voor geboorte, meestal in verband met de prenatale fase van de foetus.

Pseudoherinneringen: schijnbare herinneringen die in feite op andere processen, zoals fantasie of cryptomnesie berusten.

Pseudo-verificatie: proces waarbij de betrokkenen oprecht menen iets te hebben geverifieerd terwijl ze de gegevens in feite (juist) niet hebben teruggevonden. Term van Stichting Wetenschappelijk Reïncarnatieonderzoek.

Psychical invasion: Engelse term voor bezetenheid.

Psychofoor: term van Ian Stevenson voor een fijnstoffelijk voertuig dat onder meer het voorkomen van posttraumatische moedervlekken en aangeboren afwijkingen zou moeten verklaren.

Ramster, Peter: Australische psychotherapeut die opzienbarend reïncarnatieonderzoek deed met behulp van hypnose, onder meer bekend van een documentaire waar het geval Helen Pickering in voorkwam.

Ravi Shankar, geval: naamgenoot van de bekende sitar-speler. Jongen die zich een vorig leven herinnerde waarin hij op gruwelijke wijze werd vermoord. Vertoonde moedervlekken die overeenkwamen met de verwondingen van degenen die hij beweerde te zijn geweest. CORT van Ian Stevenson.

Rawat, Kirti Swaroop: vooraanstaand Indiaas reïncarnatieonderzoeker. Studeerde filosofie en sociologie. Werkte samen met Ian Stevenson en Stichting Athanasia. Schreef samen met Titus Rivas Reincarnation: how strong is the scientific evidence?

Rebirth: letterlijk wedergeboorte. Wordt vaak gebruikt in de impersonalistisch-boeddhistische zin. De reïncarnatie van delen van een persoonlijkheid of diens karma, zonder dat er sprake zou zijn van een persoonlijke ziel.

Regressiehypnose: hypnose waarbij men iemand terugvoert naar zijn persoonlijke verleden, dat wil zeggen tot zijn jeugd, geboorte, prenatale fase of vorige levens.

Regressietherapie: psychotherapie die gebruik maak van regressietechnieken, waaronder regressiehypnose.

Reïncarnatie van dieren: concept dat zowel in overeenstemming is met het hindoeïsme en boeddhisme als met de theorie van persoonlijke evolutie.

Reïncarnatietheorie, of –hypothese: verklaring van mogelijke herinneringen aan vorige levens in termen van reële herinneringen.

Reïncarnatietherapie: psychotherapie waarbij men gebruikt maakt van regressie naar vorige levens.

Reincarnation International: tijdschrift van Roy Stemman.

Repeteerdromen over vorige levens: terugkerende dromen veroorzaakt door traumatische herinneringen aan vorige levens of gemis van personen of omstandigheden uit een vorige incarnatie.

Revalidatiemodel van de kindertijd: theorie van Titus Rivas volgens welke een persoonlijke ziel op het moment van reïncarnatie tijdelijk regredeert tot een lager functioneel niveau doordat het nieuwe, onvolgroeide brein volwassen functioneren tijdelijk onmogelijk maakt. Vanaf dat moment vindt er een revalidatie plaats van de oorspronkelijke psychologische functies, op basis van de rijping van de hersenen en de opvoeding, maar in elk geval onbewust altijd ook op basis van wat de ziel aan bagage mee heeft meegenomen uit het verleden. Model ontleend aan de revalidatie van functies na neurologische schade.

Reventisme: reïncarnatieleer.

Reversal of generations: term van Ernest Jones voor een doodsconcept of -fantasie van jonge kinderen waarbij ouderen niet zouden sterven maar fysiek zouden krimpen tot ze de gestalte van baby’s zouden hebben. De kinderen zouden daarna een ouderrol moeten vervullen voor hun ouders.

Rivas, Esteban C.M.: filosoof en psycholoog, geboren in 1966. Broer van Titus Rivas. Was jarenlang betrokken bij het werk van Stichting Wetenschappelijk Reïncarnatieonderzoek. Promoveerde in de wetenschapsfilosofie aan de Katholieke Universiteit Nijmegen op een studie naar gebarentaal bij chimpansees.

Roberta Morgan, geval: onverifieerbare Amerikaanse CORT van meisje, geboren in 1961 bestudeerd door Ian Stevenson met klassieke kenmerken. De moeder van Roberta probeerde haar herinneringen door straf te onderdrukken.

SWR: afkorting van Stichting voor Wetenschappelijk Reïncarnatieonderzoek.

Sarcotheek: zie Verbrugh.

Sahay, K.K.N.: Indiase advocaat en systematisch, grondig onderzoeker van klassieke reïncarnatiegevallen, waaronder Jagdish Chandra en Bishen Chand Kapoor.

Samararatne, Godwin: reïncarnatieonderzoeker uit Sri Lanka. Werkte samen met Ian Stevenson.

Sekseverandering: CORTs waarin de sekse van het vorige leven tegengesteld was aan dat van het huidige. In dit soort gevallen worden dikwijls eigenschappen bij het kind gemeld die doorgaans aan de andere sekse worden toegeschreven.

Shanti Devi, geval: klassiek en zeer grondig bestudeerde paranormale Indiase CORT uit de jaren 1920 van een jong meisje dat zich een leven herinnerde als de volwassen vrouw Lugdi getrouwd met Kedar Nath Chaubey uit Mathura (Muttra). Had ook herinneringen aan een tussenperiode tussen haar leven als Lugdi en haar huidige leven. Nog in de jaren ’80 vlak voor haar dood geïnterviewd door dr. K.S. Rawat.

Stemman, Roy: Brits onderzoeker en schrijver over reïncarnatieonderzoek. Eindredacteur van Reincarnation International.

Stichting voor Wetenschappelijk Reïncarnatieonderzoek: Nederlandse stichting i.o. die ongeveer van 1985 tot 1990 onderzoek deed naar CORTs. Opgericht door Esteban en Titus Rivas.

Story, Francis: Engelse boeddhist met de boeddhistische naam Anganarika Sugatananda. Deed onderzoek deed naar CORTs in Azië en schreef boek over reïncarnatieonderzoek.

Sunderlal, Shyam: mogelijk de eerste wetenschappelijk onderlegde Indiase onderzoeker naar CORTs.

Sutphen, Dick: Amerikaanse New Age auteur die onder meer boeken schreef over reïncarnatie.

Swarnlata Mishra, geval: klassieke CORT van meisje dat zich twee vorige levens herinnerde. Vertoonde paranormale vaardigheid bestaande uit in dit leven nooit geleerde dansen en liederen. Bestudeerd door Ian Stevenson, K.S. Rawat en Professor Pal. Wordt beschouwd als één van de beste voorbeelden van bewijsmateriaal voor vorige levens.

Tânasukh: Arabisch voor reïncarnatie. Reïncarnatieconcepten komen voor in de sjiitische islam en in het soefisme.

Tarazi, Linda: Amerikaanse regressiehypnotiseur, bekend vanwege haar onderzoek naar de herinneringen van Lauren Dilmen.

Thompson-Gifford-geval: geval van tijdelijke bezetenheid waarin de Amerikaan Frederic L. Thompson plotseling de drang voelde om te gaan schilderen in de stijl van Robert Swaine Gifford. Thema’s kwamen tot in detail overeen met thema’s van Gifford die Thompson niet kende.

Tlingit: noordelijke indianenstam waarbij klassieke CORTs zijn aangetroffen.

Transmigratie: synoniem voor reïncarnatie.

Tweelingen en reïncarnatie: Ian Stevenson deed onderzoek naar eeneiige tweelingen met paranormale herinneringen aan vorige levens die een uitdaging vormen voor het materialistisch-reductionistische paradigma.

Tweelingzielen: populair concept dat sommige zielen ‘bij elkaar horen’. Voor velen aantrekkelijk idee, waar echter vooralsnog weinig bewijsmateriaal voor bestaat.

Twenty Cases: gangbare afkorting van basiswerk van Ian Stevenson, voluit: Twenty Cases Suggestive of Reincarnation.

Unsolved case: CORTs waarin het niet gelukt is om de historische persoon terug te vinden die een kind geweest zou zijn. Vertonen doorgaans dezelfde klassieke kenmerken als geverifieerde gevallen.

Uttara Huddar, geval: bekend Indiaas geval van xenoglossie. Volwassen vrouw, geboren in 1941 die zich in 1974 spontaan tijdens lang aanhoudende perioden van trance gedetailleerd een leven als Bengaalse, genaamd Sharada herinnerde. Bestudeerd door Ian Stevenson. Als Sharada sprak ze vloeiend Bengaals. Hoewel Uttara een beetje Bengaals had leren lezen, had ze deze taal nooit leren spreken. Haar herinneringen kwamen overeen met gegevens van een stamboom van een Bengaalse familie, hoewel Sharada zelf daar (als vrouw) niet op voorkwam.

Valse herinneringen: zie paramnesie en cryptomnesie.

Verbrugh, Hugo: arts, met antroposofische achtergrond die zich bezighoudt met reïncarnatieonderzoek. Oprichter van Kairos. Lanceerde het concept sarcotheek waarin mensen hun herinneringen kunnen opslaan zodat toekomstig reïncarnatieonderzoek wordt vergemakkelijkt.

Wade, Jenny: Amerikaans onderzoekster en auteur die onderzoek deed naar prenataal bewustzijn en gevallen van bewustzijn en herinnering die niet verklaarbaar zijn door de huidige neurologie.

Wambach, Helen: regressiehypnotiseur bekend om haar groepsregressies waarbij herinneringspatronen over gewoonten, kleding, leefomstandigheden, e.d. voorkwamen die overeenkwamen met historische informatie over bepaalde periodes. Mogelijk verklaarbaar door normale voorkennis of cryptomnesieerinnerde als de volwassen vrouw Lugdi getrouwd met Kedar Nath Chaubey uit Mathura (Muttra). Had ook herinneringen aan een tussenperiode tussen haar leven als Lugdi en haar huidige leven. Nog in de jaren ’80 vlak voor haar dood geïnterviewd door dr. K.S. Rawat.