Titel

Parapsychologie een pseudowetenschap?

Geplaatst door

Titus Rivas   (publicatiedatum: 15 December, 2006)

Samenvatting

Titus Rivas bekritiseert recente uitspraken van dr. Raymond Moody, de vader van het onderzoek naar bijnadoodervaringen, over de parapsychologie.


Tekst

 
Parapsychologie een pseudowetenschap?

door Titus Rivas

In het jubileumnummer van Terugkeer (15, 2-3) stond een ingekorte versie van een eerder gepubliceerd interview van Micah Rubenstein met één van de belangrijkste grondleggers van het onderzoek naar BDEs, Dr. Raymond Moody. Daarin doet Moody allerlei interessante uitspraken en ik begrijp dan ook zeker waarom men besloten heeft dit interview te herdrukken. Alleen zegt Raymond Moody in dit vraaggesprek naast allerlei scherpzinnige dingen ook nog dat de parapsychologie een pseudowetenschap is. Misschien bedoelt hij alleen maar dat de parapsychologie nu eenmaal zo gezien wordt door veel mensen, wat natuurlijk zeker waar is. Het lijkt er echter op dat hij zelf ook vindt dat de parapsychologie geen echte wetenschap is. Het zou volgens Moody namelijk onmogelijk zijn om wetenschappelijk onderzoek te doen naar een leven na de dood. En als hij daar gelijk in zou hebben, dan zou parapsychologisch onderzoek naar een hiernamaals inderdaad automatisch neerkomen op pseudowetenschap. 'Wetenschappelijk' onderzoek doen naar iets waar je bij voorbaat geen wetenschappelijk onderzoek naar kunt doen, is nu eenmaal geen echte wetenschap. Dit zou dan overigens nog niet automatisch gelden voor andere gebieden van de parapsychologie1, maar Moody lijkt vooral te doelen op onderzoek naar een leven na de dood. Hoe dan ook voldoet veel parapsychologisch onderzoek naar o.a. bijnadoodervaringen2 en reïncarnatie3, zoals nota bene dat van Raymond Moody zèlf, wel degelijk aan hoge methodische en theoretische eisen. Het onwetenschappelijke zou hem dus echt uitsluitend moeten zitten in het zondigen tegen de 'agnostische' stelling dat je als mens nu eenmaal niks kunt weten over een hiernamaals. Nu erkennen parapsychologische onderzoekers doorgaans dat onze aardse kennis van een hiernamaals noodzakelijkerwijs beperkt zal blijven4, maar dat betekent niet dat we er bij voorbaat helemaal niets over te weten kunnen komen. Alleen al het gegeven dat we juist op basis van wetenschappelijke gegevens zoals die van het team van Pim van Lommel mogen concluderen dat er naar alle waarschijnlijkheid een leven na de dood is, gaat veel verder dan het merkwaardige agnosticisme dat Raymond Moody opeens lijkt te verkondigen in dit interview. Overigens lijkt Moody’s positie onverenigbaar met zijn eigen werk, dat inmiddels zelfs een boek over contacten met overledenen via een zogeheten ‘psychomanteum’5 omvat. Het is hoe dan ook jammer dat er een merkwaardig wijdverbreid misverstand bestaat dat 'afwijkende' of 'paranormale' fenomenen enerzijds en wetenschap anderzijds moeilijk tot zelfs helemaal niet met elkaar verenigbaar zijn. Die misvatting is afkomstig van mensen zoals de Vlaamse skepticus Etienne Vermeersch6 die de wetenschappelijke methode gelijkstellen aan materialisme, fysicalisme en 'naturalisme'. Het misverstand is blijkbaar zo hardnekkig dat zelfs een grootheid als Raymond Moody het nog heeft overgenomen.

Titus Rivas

1 Rivas, T. (2004). Encyclopedie van de Parapsychologie van A tot Z. Rijswijk: Elmar.

2 Lommel, P. v., Wees, R. v., Meyers, V., & Elfferich, I. (2001). Near-death experience in survivors of cardiac arrest: a prospective study in the Netherlands. The Lancet, 358, 9298, 2039-2044.

3 Stevenson, I. (1997). Reincarnation and biology. Londen/Westport: Praeger.

4 Rivas, T. (2003). Uit het leven gegrepen. Delft: Koopman & Kraaijenbrink.

5 Moody, R. (1994). Reunions: Visionary encounters with departed loved ones. Ivy Books.

6 Rivas, T. (2004). Materialisme, fysicalisme en het naturalistisch postulaat: De irrationele grondslagen van skepsis rond BDE. SKEPP-website.



Contact: titusrivas@hotmail.com