Titel

Boekbespreking van The Atheist Afterlife van David Staume

Geplaatst door

Titus Rivas   (publicatiedatum: 31 March, 2011)

Samenvatting

Boekbespreking van het boek The Atheist Afterlife van filosoof en humanist David Staume door Titus Rivas.


Tekst

 
Boekbespreking

David Staume. The Atheist Afterlife.Victoria (Canada): Agio, 2009. ISBN 978-1-897435-29-8.

Volgens veel lieden die zichzelf als rationalisten beschouwen is een voortbestaan een irrationeel en anti-wetenschappelijk concept dat uitsluitend voorkomt bij mensen die in een god geloven. Dit is naïef, omdat er genoeg atheïstische stromingen bestaan, zoals het boeddhisme en jaïnisme uit India, die uitgaan van een vorm van overleven na de dood. Ook de 19e-eeuwse Tsjechische (katholieke) filosoof Bernhard Bolzano erkende al dat er goede, rationele argumenten voor onsterfelijkheid bestaan die onafhankelijk zijn van een theïstisch wereldbeeld.
Filosoof en humanist David Staume tracht expliciet een lans te breken voor de mogelijkheid van een voorbestaan dat volledig verenigbaar is met zijn eigen uitgesproken en militante atheïsme. Staume heeft duidelijk een aversie van alles wat met religie te maken heeft en wil een zuiver (natuur)wetenschappelijke theorie van een leven na de dood. Dit is volgens mij een interessante en legitieme doelstelling
Staume zoekt zijn filosofische argumentatie voor de mogelijkheid of waarschijnlijkheid van een geestelijk voortbestaan in een eigen interpretatie van het lichaam-geest dualisme. Ik heb daar op zich geen moeite mee, aangezien ik zelf ook zulke pogingen heb gedaan. Alleen ben ik minder gelukkig met de specifieke uitwerking van de auteur. Hij gaat er bijvoorbeeld van uit dat onze subjectieve binnenwereld correspondeert met een extra ruimtelijke dimensie en in die zin eigenlijk uiterlijk is. Er is zelfs geen echt innerlijk leven, alleen verschillende externe werkelijkheden, aldus Staume. Dit is niet alleen evident onjuist volgens mij, maar het ondergraaft ook de basis van het dualisme dat hij nota bene zelf verdedigt.
Verder vind ik de manier waarop Staume de woorden physics en physical gebruikt nogal merkwaardig. Hij lijkt er niet zozeer de fysieke natuur mee aan te duiden, maar de natuurlijke werkelijkheid in het algemeen. Physical betekent dan ´natuurlijk´ en physical laws zijn geen fysieke natuurwetten, maar gewoon natuurwetten. Dit is vooral merkwaardig omdat hij het woord physical aanvankelijk specifiek gebruikt in de zin van materieel.
Tot slot legt hij bijna-doodervaringen per definitie atheïstisch uit. Wat voor een hogere wezens iemand ook waarneemt, het kan nooit om een echte godheid gaan. Hij vindt het idee dat een aantal mensen bij hun BDE echt door een soort tunnel naar een licht gaat zelfs amusant en denkt dat dit eerder te maken heeft met beelden van een fysieke geboorte.
Ook al kan ik me niet vinden in de uitwerking van de argumentatie van David Staume, ik hoop toch dat zijn boek een taboe onder atheïsten zal doorbreken. Je hoeft niet in een god te geloven om een geestelijk voortbestaan na de dood intellectueel serieus te kunnen nemen.

Titus Rivas

Deze recensie werd gepubliceerd in Terugkeer, 21e jaargang, nr. 2, zomer 2010, blz. 23.

Contact: titusrivas@hotmail.com