Titel

Overledenen die betrokken blijven bij nabestaanden

Geplaatst door

Titus Rivas   (publicatiedatum: 9 May, 2011)

Samenvatting

Bewijsmateriaal voor de betrokkenheid van overledenen bij nabestaanden. Er schuilt waarschijnlijk enige waarheid in de uitgangspunten van voorouderverering.


Tekst

Overledenen die betrokken blijven bij nabestaanden

Al duizenden jaren voeren mensen rituele handelingen uit om gestorven familieleden in ere te houden en gunstig te stemmen. Bij deze zogeheten voorouderverering denkt men dat vorige generaties invloed kunnen hebben op het aardse leven van hun nakomelingen.

door Titus Rivas

Het is opvallend hoeveel culturen nog steeds een vorm van voorouderverering kennen. Het is een universeel verschijnsel dat bijvoorbeeld voorkomt bij Afrikaanse en Aziatische natuurvolkeren maar ook in het moderne China of Mexico. Zelfs het steeds populairder wordende Halloween-feest houdt ermee verband.
Natuurlijk is het niet per se nodig om in een leven na de dood te geloven om overledenen te kunnen eren. Ook materialistisch georiënteerde marxisten bouwden bijvoorbeeld een mausoleum voor hun overleden held Lenin. Alle traditionele rituelen rond de dood zijn echter oorspronkelijk wel ontstaan in een context waarin men uitging van een hiernamaals.
Volgens mij is er parapsychologisch gezien in ieder geval heel wat te zeggen voor een leven na de dood. Maar zijn er misschien ook specifieke aanwijzingen voor de mogelijkheid dat overledenen daadwerkelijk meeleven met hun nabestaanden?

Onbewuste projecties
Diverse onderzoeken wijzen uit dat veel mensen na iemands dood menen dat ze nog regelmatig contact met de overledene hebben. Dit contact kan zich op allerlei manieren manifesteren, variërend van het horen van een stem tot het ruiken van typerende geuren of zelfs het zien van een geestverschijning. Ook helderzienden kunnen indrukken krijgen van geliefden van hun cliënten die reeds zijn 'overgegaan'. Er zijn ongetwijfeld begaafde personen met een speciaal talent op dit gebied. Ze kunnen specifieke informatie 'doorkrijgen' die volledig correct blijkt te zijn voor de geesten in kwestie.
Toch wil dit zeker niet zeggen dat alle onderzoekers van dit soort verschijnselen overtuigd zijn van het bestaan van medeleven bij overledenen. Een aantal van hen vraagt zich af of dergelijke ervaringen niet even gemakkelijk verklaard kunnen worden door een soort wensdenken. De nabestaanden zijn namelijk doorgaans in de rouw of verlangen ten minste naar een teken van leven. Misschien creëren ze het (vermeende) contact onbewust zelf wel, in de vorm van een soort hallucinaties. De paragnostische of mediamieke indrukken moet je volgens die hypothese eveneens terugvoeren tot de onbewuste geest van de levenden. Er is in die optiek slechts sprake van telepathisch contact, waarbij de cliënt zelf onbedoeld gegevens aandraagt en vervolgens ten onrechte denkt dat die afkomstig zijn van genezijde.
Toch is deze visie alleen houdbaar wanneer men het bewijsmateriaal onvolledig weergeeft. Sommige typen ervaringen zijn niet goed te plaatsen als projectie van iemands eigen wensen of angsten.

Nieuwe informatie
Om te beginnen krijgen nabestaanden soms boodschappen door die nuttige nieuwe informatie bevatten. Een klassiek voorbeeld dat vaak genoemd wordt in de parapsychologische literatuur betreft James Chaffin, een Amerikaanse boer die onverwachts overleed in 1921. Zestien jaar eeder had hij een testament opgesteld waarin hij zijn hele bezit naliet aan slechts één erfgenaam. De overige nabestaanden waren met andere woorden onterfd. In 1925 kreeg een zoon van de overledene, James Chaffin jr., een droom waarin zijn vader hem specifieke aanwijzingen gaf over een onbekend gebleven document. Uiteindelijk leidde dit er inderdaad toe dat de man een rechtvaardiger testament van recentere datum ontdekte dat officieel werd erkend door een rechtbank.
Deze casus staat zeker niet op zichzelf. Er zijn allerlei ervaringen gemeld waarbij overledenen in dromen of bij verschijningen uit zichzelf met nieuwe informatie aan kwamen zetten. Dit duidt er op dat ze belangstelling hebben voor het wel en wee van de mensen die ze op aarde achterlieten.
Een recent voorbeeld heb ik enkele jaren geleden, samen met Anny Dirven, mogen onderzoeken voor stichting Athanasia. Het Nederlandse medium Jacqueline v. S. ontving nachten achter elkaar indringende instructies van haar vader over een rolluikkastje uit zijn nalatenschap. Hij had het telkens weer over een boodschap in een bepaald laatje van die kast die bestemd was voor haar broer. In het laatje bleek zich een officieel document uit 1903 te bevinden dat zakelijk gezien belangrijk was voor deze man.

Onbekenden
Zo mogelijk nog spectaculairder zijn gevallen waarin de overledene nog niet bekend was bij de mensen met wie hij of zij contact zoekt. Opmerkelijk genoeg lees je hier zelden over, terwijl het fenomeen zich in allerlei vormen voordoet.
Een voorbeeld dat Anny Dirven en ik zelf hebben onderzocht betreft een ervaring van de Nederlandse healer Neska Ong A Kwien. Aan het ziekbed van haar moeder kreeg Neska te zien hoe de vrouw moest kiezen tussen deze wereld en het hiernamaals. Ze zag ook dat haar moeder aan gene zijde werd opgewacht door familieleden. Het ging om haar ouders maar ook om een meisje dat ze niet kon thuisbrengen. Dit meisje had halflang donkerblond haar en ze droeg een jurkje met een strak bovenlijfje en een wijde rok van geruite stof. Neska kreeg een naam door, die ongeveer klonk als Wiesje. Haar moeder herstelde weer van haar ziekte, maar kon zich geen spiritueel keuzemoment herinneren. Wel kon zij de beelden van het onbekende meisje verklaren. Het bleek te gaan om een zus van haar moeder die voor haar tweede jaar was overleden en Wiepke had geheten. Er was na de dood van dit zusje nooit meer over haar gepraat in de familie. Neska's moeder heeft dit persoonlijk tegenover ons bevestigd.
In verband met een geestelijke preëxistentie kent men vergelijkbare ervaringen. Bijvoorbeeld in het geval van de driejarige Johnny die opeens vroeg of zijn moeder hem een verhaaltje over 'Opa Robert' wilde vertellen. Zijn moeder was stomverbaasd. Een van haar eigen opa's had zo geheten maar hij was nooit eerder ter sprake gekomen. De man was al voor haar huwelijk overleden. Ze vroeg hoe hij wist dat er een Opa Robert had bestaan. Johnny antwoordde op eerbiedige toon: "Nou mamma, hij was degene die me naar de aarde gebracht heeft."
Zo kunnen mensen ook onbekende overledenen waarnemen die later echt blijken te hebben bestaan. Iemand uit mijn naaste omgeving werd tijdens een soort visioen bijvoorbeeld door een oudere man gewezen op een belangrijke keuze in zijn leven. Later bleek hij deze man te herkennen op een foto. Het betrof een overleden familielid van wie hij nooit een afbeelding onder ogen had gekregen.

Niet alleen familieleden
Contact met onbekende overledenen beperkt zich overigens niet tot gestorven familieleden. Het kan ook gaan om mensen die geen bloedverwanten zijn van de persoon in kwestie. Een voorbeeld hiervan zien we bij de dertienjarige Lynn uit Michigan die tijdens een hartoperatie een bijna-doodervaring kreeg. Ze zag daarbij onder meer een lange, blonde man met blauwe ogen die zich voorstelde als oom Franklin. Hij vroeg Lynn tegen 'Dorothy' te zeggen dat het goed met hem ging en ook met hun baby die bij hem was. Ook moest ze zeggen dat hij blij was dat ze haar leven weer had opgepakt en dat hij nog steeds van haar hield en haar zou komen halen als haar tijd gekomen was. Later vroeg Lynn haar tante Dorothy of zij misschien ene Franklin kende. De vrouw liet haar uiteindelijk foto's zien, waarop Lynn de man herkende die zij tijdens de operatie had ontmoet. Haar tante Dorothy bleek in de Tweede Wereldoorlog terwijl ze eigenlijk al verloofd was met haar huidige man George opeens getrouwd te zijn met Franklin. Na twee gelukkige maanden werd Franklin opgeroepen om te gaan strijden op het slagveld. Dorothy bleek zwanger te zijn van Franklin, maar zij verloor de baby door een miskraam toen ze vernam dat haar man bij de invasie van Italië gesneuveld was. Haar eerste verloofde George trouwde een jaar later alsnog met haar, maar eiste wel dat er nooit meer over Franklin gesproken zou worden. Ook verscheurde hij bijna alle foto’s van hem. De foto’s die Dorothy aan Lynn had laten zien waren de enig overgebleven foto’s van Franklin.
Het lijkt er dus op dat er zeker enige waarheid schuilt achter de tradities van voorouderverering. Alleen wordt de gedachte dat uitsluitend de lijfelijke voorouders betrokken blijven bij hun nakomelingen niet gesteund door de feiten. Het lijkt er eerder op dat het niet gaat om bloedverwantschap maar om een gevoelsmatige verbondenheid. Familiebanden, zeker met naaste verwanten, zijn van oudsher emotioneel, maar dat geldt natuurlijk evenzeer voor relaties met partners of vrienden.
Voor mij is de betrokkenheid van overledenen bij de mensen die ze achter moesten laten bij uitstek een uiting van positieve hechting. De band werkt daarbij niet belemmerend maar is een uiting van oprechte liefde.

Literatuur
- Bosga, D. (1986). Een broertje dood aan spiritisme . Deventer: Ankh-Hermes.
- Hinze, S. (2006). We lived in heaven: Spiritual accounts of souls coming to earth . Spring Creek.
- Rivas, T. (2003). Spoken bestaan: geestverschijningen met paranormale informatie. Prana , 135 , 78-85.
- Rivas, T, & Dirven, A. (2004). Dankbaarheid bij overledenen: Twee mogelijke gevallen. Tijdschrift voor Parapsychologie , 2, 16-19.
- Rivas, T., & Dirven, A. (2008). Net als James Chaffin? Nederlandse aanwijzingen voor postume bezorgdheid om nabestaanden. Tijdschrift voor Parapsychologie en Bewustzijnsonderzoek , 2 [378] , 9-11.
- Rivas, T., & Dirven, A. (2010). Van en naar het Licht: spirituele preëxistentie, sterfbedvisioenen, bijna-doodervaringen en uittredingen . Leeuwarden: Elikser.

Dit artikel werd gepubliceerd in een tijdschrift en in 2011 op txtxs.nl gezet.

Contact: titusrivas@hotmail.com