De kerk loslaten (recensie)
Geplaatst door
Titus Rivas (publicatiedatum: 6 August, 2011)
Samenvatting
Recensie van Titus Rivas voor Zinweb van het boek De Kerk Loslaten van Anneke Polkerman.
DE KERK LOSLATEN
Zinweb-recensie door Titus Rivas
Buitenstaanders kennen de wereld van het strenge protestantisme vooral van de boeken van inmiddels ongelovige schrijvers als Jan Wolkers en Maarten 't Hart. Agogisch counselor Anneke Polkerman stamt ook uit die wereld maar laat zien dat een afscheid van de Kerk geen afscheid van spiritualiteit of zelfs christendom hoeft te betekenen. Ze beschrijft haar eigen weg, die begon in een bijbelvast christelijk milieu (gereformeerd synodaal) en uitmondde in een syncretistische, open levensvisie. Ze ziet het proces van kerkverlating als een bevrijding die ruimte biedt voor een persoonlijkere geloofsbeleving.
De auteur zoekt ook naar de achtergronden van kerkverlating, zoals ontevredenheid met het materialisme en een drang naar geestelijke ontwikkeling die niet langer beperkt wordt door starre, overgeleverde dogma's. Als mooie illustratie van kritiekloze bijbelvastheid haalt ze een voorbeeld van een oud vrouwtje aan: "Ik geloof dat de walvis Jona heeft opgeslokt, maar als er in de bijbel had gestaan dat Jona de walvis had opgeslokt, had ik het ook geloofd..." (blz. 85). Ze beschrijft ook deprimerende geloofspunten uit de protestantse traditie, zoals dat het er niet toe doet hoe je leeft (alleen het geloof is echt van belang) en dat God voorbestemd heeft wie gered zal worden en wie verdoemd.
Door de individualisering en persoonlijke groei raken steeds meer mensen bewust van een andere, geestelijke werkelijkheid. Polkerman toont overigens veel begrip voor het scala aan gevoelens waarmee het losmakingsproces gepaard kan gaan. Ze wil geen oordeel vellen en heeft geen spijt van de tijd dat ze kerklid was.
Zij benadrukt verder dat mensen die interesse hebben in vrijzinnige spiritualiteit meestal niet 'zweveriger' of wereldvreemder zijn dan gemiddeld, maar juist sociaal en verantwoordelijk gedrag vertonen. Een acceptatie van paranormale verschijnselen is bijvoorbeeld prima verenigbaar met maatschappelijk engagement.
Oordeel
Aan wie zou u dit boek aanraden?
Met name aan mensen met een kerkelijke achtergrond, zowel protestanten als katholieken. Verder aan iedereen die interesse heeft in sociologische ontwikkelingen en in zingeving.
Wat heeft u persoonlijk aan dit boek gehad?
Het heeft me het inzicht opgeleverd dat er behalve atheïstische of cynische kerkverlaters ook veel voormalige christenen zijn die spiritueel georiënteerd blijven.
Welke gedachte, opmerking, vondst die u las in dit boek wilt u onthouden?
Dat vrijzinnige spiritualiteit meer is dan vrijblijvend gezweef.
Citaat
Is er een citaat dat u erg aansprak en dat u anderen wilt meegeven?
"(Maar) Ook buiten de kerk zijn veel mensen te vinden die zich gelovig, religieus of spiritueel noemen."
Context
Wilt u iets vertellen over andere boeken van deze schrijver?
Niet kunnen vinden.
Andere opmerkingen
Ik vind het jammer dat Polkerman de reële tegenstelling tussen goed en kwaad te gemakkelijk associeert met schijnbare tegenstellingen zoals hemel en aarde (blz. 145). Engagement betekent volgens mij ook besef van negatieve ontwikkelingen.
Overigens vind ik het erg goed dat ze wijst op het grote dierenleed in de westerse wereld, met name in de bio-industrie.
Uitgever: Ten Have
ISBNnr: 9025957005
Aantal pagina's: 232
Contact: titusrivas@hotmail.com