Psychisch of paranormaal? van Roelof Tichelaar
Geplaatst door
Titus Rivas (publicatiedatum: 1 May, 2016)
Samenvatting
Recensie van het boek "Psychisch of paranormaal? Bovennatuurlijke ervaringen in het licht van psychiatrie, religie en spiritualiteit" van Roelof Tichelaar.
Boekspreking
Roelof Tichelaar. Psychisch of paranormaal? Bovennatuurlijke ervaringen in het licht van psychiatrie, religie en spiritualiteit. Hoogeveen: Roelof Tichelaar, 2014. ISBN 978-90-822639-0-9.
Auteur Roelof Tichelaar heeft een praktijk voor psychische, pastorale en spirituele hulpverlening. Daarnaast is hij ook nog docent weerbaarheid en geeft hij lezingen. In zijn boek Psychologie of paranormaal? probeert hij bruggen te bouwen tussen de theologie, de psychiatrie en de spirituele hulpverlening. Hij beschouwt dit als een roeping die gebaseerd is op ervaringen met mensen die zijn praktijk hebben bezocht, aardse en 'bovennatuurlijke' invloeden door elkaar heen liepen. Hij stelt dat zulke mensen niet gedwongen zouden moeten worden te kiezen tussen een psychiatrische benadering of een spirituele invalshoek.
Terecht wijst de auteur erop dat de materialistische kijk op het bewustzijn achterhaald is. Hij schrijft onder meer: “Uit onderzoek naar bijna-doodervaringen is onder andere naar voren gekomen dat ons bewustzijn niet afhankelijk is van de grijze hersenmassa in ons hoofd, maar dat het bewustzijn een zelfstandig verschijnsel is dat niet ophoudt te bestaan als de ademhaling is gestopt en het hart stilstaat.”
Ik kan van harte instemmen met de kritiek die de auteur uit op de reguliere psychiatrie met haar materialistische vooronderstellingen, haar medicalisering met schematische ziektebeelden en symptoombestrijding, en haar ongezonde banden met de farmaceutische industrie. Het is zeker de bedoeling dat de huidige psychiatrie grondig hervormd wordt en dat daarbij bijvoorbeeld ook mensen met paranormale ervaringen niet meer gepsychiatriseerd worden.
Tichelaar heeft wel een uitgesproken christelijke achtergrond en zijn levensbeschouwing zou men een vorm van esoterisch christendom kunnen noemen, hoewel niet in de antroposofische zin. Hij noemt dit zelf 'spiritueel christendom' en stelt dat de 'bovennatuurlijke verschijnselen uit de Bijbel nog steeds actueel zijn. Dit blijkt ook uit de manier waarop hij zijn eigen paranormale ervaringen beschrijft. Daarbij vind ik het opvallend hoe vaak zijn opvattingen over paranormale verschijnselen overeen kunnen komen met die van evangelische christenen. Zo besteedt hij bijzonder veel aandacht aan negatieve beïnvloeding door lagere geesten, inclusief bezetenheid. In nogal gevallen zouden zijn uitspraken net zo goed gedaan kunnen worden door een hulpverlener met een EO-achtergrond. Gelukkig nuanceert hij zijn aandacht voor bezetenheid wel door psychologische factoren te onderkennen en bijvoorbeeld toe te geven dat de pinksterkerk de oorzaak van problemen te vaak bij 'de duivel' legt.
Enigszins storend vind ik vooral dat hij het traditionele geloof in een verlossing van het kwaad door Jezus van Nazareth als onontbeerlijk lijkt te beschouwen. Een ieder die hier niet in gelooft gaat volgens de auteur in tegen de 'essentie van zijn geestelijke kern.' Dit maakt dat zijn benadering weinig te bieden heeft mensen met andere overtuigingen. Zuivere geesten zullen volgens Tichelaar bijvoorbeeld de unieke rol van Jezus erkennen die christenen van oudsher aan hem toeschrijven. Dit betekent dus dat hindoeïstische of boeddhistische geesten per definitie onzuiver zijn. Wel benadrukt hij dat het menselijke inzicht altijd tekort schiet en dat dit ook voor hem zelf geldt.
Hoe dan ook een boeiend boek en dan vooral voor geloofsgenoten van de auteur.
Titus Rivas
Deze recensie werd geplaatst in Terugkeer 26(1), voorjaar 2015, blz. 30-31 en herplaatst in Terugkeer 26(4), winter 2015-2016, blz. 29, en Levenslicht 42, voorjaar 2015, blz. 20.
Waardering - 3 sterren.
Contact: titusrivas@hotmail.com