Intolerant agnosticisme
Geplaatst door
Titus Rivas (publicatiedatum: 21 August, 2016)
Samenvatting
Oproep aan agnostici om tolerant te zijn tegenover andersdenkenden.
Intolerant agnosticisme
Ik geloof heilig in de zoektocht naar waarheid, hoe moeilijk bereikbaar die soms ook is. Ik ben dus geen relativist en verwerp de stelling dat alle theorieën over de werkelijkheid even juist zijn. Tegelijkertijd onderschrijf ik het pluralisme, dat voor mij betekent dat men in principe respect dient op te brengen voor de intellectuele vrijheid van anderen. Dat wil niet zeggen dat ik relativistisch alle theorieën op één lijn stel, maar wel dat ik iedereen het recht gun om theorieën aan te hangen die ik zelf verwerp.
Dit geldt overigens ook voor het aanhangen van een vorm van absoluut agnosticisme op een bepaald gebied. Daaronder versta ik de theorie dat het (voor iedereen) ten principale onmogelijk is om op dat gebied tot ware kennis te komen. Ik moet het gebied nog tegenkomen waarop ik dit type absoluut agnosticisme zelf juist vind, maar ik heb wel een pluralistisch respect voor het recht van de aanhangers ervan om dat absolute agnosticisme aan te hangen.
Intolerantie
Helaas heb ik moeten constateren dat absolute agnostici of agnosten net zo intolerant kunnen zijn tegenover andersdenkenden als wie dan ook. Ze stellen dan niet alleen dat hun theorie (absoluut agnosticisme) juist is, maar ook dat niemand eigenlijk een andere theorie mag aanhangen. Dit kan zo ver gaan dat ze iemand die geen agnost is ervan beschuldigen dat hij of zij 'dogmatisch' is of, nog erger, de waarheid in pacht denkt te hebben en dus uiterst arrogant of narcistisch is. Niet-agnosten zouden per definitie intolerante machtswellustelingen zijn die iedereen aan hun gelijk willen onderwerpen.
Zoals ik boven aangeef, is deze stelling volkomen ongefundeerd, omdat er naast agnosticisme, relativisme en intellectuele onverdraagzaamheid, ook nog zoiets als pluralisme is. Een pluralist kan geloven in zijn eigen gelijk, zonder dat hij anderen de vrijheid wil ontnemen in hun gelijk te blijven geloven.
Oproep
Ik wil agnostici daarom graag oproepen om het aanhangen en verdedigen van een theorie niet meteen gelijk te stellen aan gesloten dogmatisme of onverdraagzaamheid. Zie jullie opponenten voortaan als naïef en ongeïnformeerd en toon een pluralistisch soort respect voor onze dwalingen!
Titus Rivas
Stukje geschreven na een vruchteloze discussie met een overtuigde agnostica op 21 augustus 2016.